İktidarın memur ve emekli maaşlarının enflasyondan daha fazla artırıldığını ileri sürdüğü söylemlerine rakamlarla yanıt veren Alaattin Aktaş, “Sonuç çok açık; memurlar ve emekliler enflasyona yenik” dedi.
Alaattin Aktaş’ın Ekonomim’deki köşesinde yaptığı hesap ve değerlendirmeleri şöyle:
“Bir yanda ilk altı ay için bu yıl ocak ayında verilen zam ile oluşan maaş…
Buna yılın ikinci yarısı için verilen ilk altı ayın enflasyon farkını ekliyorum.
Bu şekilde oluşan aylık maaş serisini, aylık enflasyon serisiyle kıyaslıyorum. Aylık enflasyon serisi olarak da yüzde 38’lik tahmini esas alıyorum.
Buna rağmen, yani gerçekleşmesi çok zor olan enflasyon tahminine rağmen maaşlar enflasyona yenik.
Memur ve emekliler olabilecek en düşük gerçekleşmeye işaret eden yüzde 38’lik tahmine göre bile alacaklı. Dolayısıyla bu durumda bile alacaklı olan memur ve emeklilerin fiilen daha yüksek olduğu bilinen ancak somut orana dökülemeyen enflasyona göre çok daha fazla alacaklı olduğu da ortada.
Buyurun, işte hesap ortada…
Enflasyon verisi TÜİK’in açıkladığı TÜFE’ye göre. İlk altı ay kesinleşmiş oranlar.
İkinci altı ayın oranları Merkez Bankası’nın yüzde 38’lik tahmininin tutacağı varsayımına göre aylık gidişatı ortaya koyan oranlar. Zaten tabloda ikinci altı ayı farklı renkte gerçekleşeceği varsayılan bölüm olarak gösteriyorum.
Gerçekleşen ve gerçekleşeceği varsayılan tüm oranlar en ideal düzeye işaret ediyor. Ama buna rağmen memur ve çalışanlar enflasyon karşısında yine de alacaklı, yine de alacaklı!
MEMUR YALNIZCA ÜÇ AY AVANTAJLI
Bu hesaplama yalnızca 2024 yılındaki maaşın 2024’ün enflasyonuyla kıyaslanmasından ibaret. Çalışanların ve emeklilerin önceki yıllardan hiç kaybının olmadığını varsayıyorum. Kesinlikle kayıp var da, olmadığını varsayıyorum.
Bu varsayımdan yola çıkarak 2023’ün aralık ayındaki maaşları reel olarak 100 kabul ediyorum; ne eksik, ne fazla. Bu yılın ilk yarısındaki maaşı hesaplıyorum, temmuzda da ikinci yarı yıl artışını ekliyorum.
Buna göre memur yılın yalnızca ocak, temmuz ve ağustos aylarında enflasyona göre daha yüksek maaş alabiliyor. Diğer dokuz ayda enflasyon daha yüksek.
İşçi ve Bağ-Kur emeklilerinin durumu ise görece daha iyi. Memur ve memur emeklileri, maaş hesaplama yönteminden dolayı bu yılın ikinci altı ayı için yüzde 19.73 oranında enflasyon farkı alırken işçi ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 24.73 fark verildi. İşte farktaki bu farklılık yüzünden işçiler bu yılın beş ayında enflasyonun üstünde maaş aldı ve alacak.
TUTAR DAHA YÜKSEK DEĞİL
İşçi emeklilerinin memur ve memur emeklilerine göre ikinci yarı için daha yüksek oranda enflasyon farkı almaları, daha yüksek tutarda maaş aldıkları anlamına gelmez.
Memurlar için her altı ayda bir enflasyon farkı dışında ek zam verilmesi, ancak bu ek zammın önceki tutardan düşülmesi gibi bir hesaplama yöntemi var. Memur ve memur emeklileri artışı bir anlamda daha erken almış oluyor.
Dolayısıyla zaten bilinen bir gerçek ama tekrarlamakta yarar var; işçi emeklileri genel olarak memur emeklilerinin çok altında maaş alıyor. Bu yılın ikinci yarısı için ortaya çıkan 5 puanlık fark da, yıl sonunda bir şekilde giderilecek ya da o fark aşağı çekilecektir.
Zaten burada önemli olan memur emeklisinin mi, işçi emeklisinin mi daha yüksek maaş ya da enflasyon farkı aldığı değil.
Konu, maaşlardaki artışların enflasyon ölçüsünde olup olmadığı. Sonuç da ortada…
Bu tablo ve grafikler “Memur ve emekliler enflasyona ezdirilmedi” diyenlere meydan okuyor!
Çok açık biçimde görülüyor ki resmi enflasyona göre bile memurlar ve emekliler enflasyon karşısında yenik.”
(EKONOMİ SERVİSİ)
